Petri Andreae Matthioli

Commentarii in libros sex
Pedacii Dioscoridis de medica materia
1554

trascrizione di Fernando Civardi - transcribed by Fernando Civardi

Liber secundus
pagina 298

172 - Anemone

 


Si raccomanda l'opzione visualizza ->  carattere ->  medio del navigatore
The navigator's option display
->  character ->  medium is recommended

[GR] = greco

argemone croceum succum, gustu admodum acrem, reddit: rhoeas vero candidiorem, et acrem. Insuper anemone, et rhoeada capitula sylvestris papaveris similia insunt, sed in anemone superne crassiusculum, in rhoeada subangustius. Anemones genera succum remittunt, nec calyces habent, sed quasi asparagi cacumen. In arvis illa saepius enascuntur.

[Anemones consideratio.] NON DESUNT profecto, qui credant, Anemonem, et sylvestre papaver idem esse: sin minus, saltem eiusdem esse generis. Sed ii mea quidem sententia falluntur, et prorsus aberrant a Dioscoridis proposito. Quandoquidem si hoc idem sensisset Dioscorides, alterum ab altero diversis capitibus non distinxisset, neque, ut legitur in huius capitis calce, differre Anemonem a Silvestri papavere tradidisset. [Brasavoli lapsus.] Tametsi existimet Brasavolus, Dioscoridis Anemonem id omnino esse sylvestris papaveris genus, quod flore prodit caeteris rubentiore: minime animadvertens, quod si huius cauliculi frangantur, statim ipsum distillant. Quin nec illud quidem animadvertisse videtur, quod hoc longa constet radice, non autem olivae modo rotunda: capitulumque ferat papaveris, non asparagorum cacuminibus simile. [Fuch. lapsus.] Fuchsius praeterea in eo libello, in quo tantum stirpium imagines expressit, Anemones purpureae loco, illam depingat herbam, quae plerisque Pulsatilla cognominatur, etsi nullam, quantum equidem sentio, habeat cum Anemone cognationem. [Pulsatillae historia.] Illa nanque cum primum erumpit, folia mittit admodum hirsuta, minutimque laciniata, quae sapore sunt perquam acri, adeo ut non minus exulceret, quam ranunculus, et flammula vulgo dicta. Hos, qui in stellae modum, similiter hirsutus, ineunte vere dehiscit, anteaquam folia erumpant, nigricanti splendet purpura: e cuius medio quidam aurei flosculi emicant eos admodum aemulantes, qui rosis innascuntur: in quorum umbilico floccus quidam purpureus visitur, sericinum referens opus. Exteriori vero parte in ipsius caulis cacumine circa floris basim villosus alter circumquaque se pandit floccus, colore cinereo, sericino stamini mollitia, ac laevore minime cedens. Semen capilloso, incanoque capitulo, iuglandis fere magnitudine, continetur. Radix illi subest pedali longitudine, exesa, nigri chamaeleonis modo: cui sapor quidem subdulcis, non autem acris, veluti foliis, et caulibus. Sunt qui hanc miris laudibus efferant contra pestilentiam, et ad hausta venena, itemque contra omnium venenosorum tum morsus, tum ictus: quamobrem in antidotis additur. Caeterum legitimam utriusque generis Anemonem legimus nos in Ananiensi agro, quae, ut arbitror, Dioscoridis descriptioni nihil prorsus reclamant. Eas item postea vidi Venetiis, in horto clarissimi medici Maphei a Mapheo. [Ruel. lapsus.] Scribit Ruellius Anemonem in Gallia copiosam nasci, eamque esse plantam, quam herbarii Herbam venti vocant. Verum si herba venti helxine fuerit, vel solidago minor, ut Simon Ianuensis interpretatur, aberrasse Ruellius manifeste deprehenditur: sin aliter, quid dicam nescio, cum me omnino lateat, quid Ruellius per herbam venti intelligere voluerit. Meminit Anemones Galenus libro VI. simplicium medicamentorum, ubi ita scribit. Anemonae omnes acrem, extergendi, attrahendi, et ora vasorum reserandi facultatem obtinent. Itaque radix commansa

172 - Anemone