Petri Andreae Matthioli Commentarii in libros sex Pedacii Dioscoridis de materia medica 1554


	9 - Symphytum

Si raccomanda l'opzione visualizza -> carattere -> medio del navigatore
The navigator's option display -> character -> medium is recommended

pecton vocant. id caulem emittit bicubitalem, aut maiorem, crassum, levem, angulosum, ut sonchi inanem: circa quem brevi intervacante spatio, folia exeunt angusta, buglosso proxima, oblonga, hirsuta: caule secundum angulos quosdam striato: foliis tenuibus, ex alarum sinu prodeuntibus: in quibus flores lutei, et circa caulem velut verbasci semina emicant. Tam caulis, quam folia aspera lanugine horrent, tactuque pruritum concitant. Radices demittuntur foris nigrae, intus candidae, viscosae. quarum est usus. Tritae, et potae cruentis excreationibus, ruptisque proficiunt: recentia vulnera illitae conglutinant. carnes quoque si concoquatur, cogunt additae. Inflammationibus praesertim sedis, cum senecionis foliis, utiliter illinuntur.

[Symphytorum consider.] QUANVIS in nostris commentariis, quos multo ante tempore Italice Conscriptos edidimus, ingenue confessus essem, me non antea adinvenisse Symphytum primi generis petraeon cognominatum; id tamen postea reperi mense Septembri suis floribus emicans, longe a Goritia circiter viginti millia passum, in latere magni montis Vipaci paulo supra arcem, ac deinde in aliis ipsius montibus partibus, aliisque Iapidiae locis, praesertim eo tractu, qui vulgo Sclavis dicitur Gabernich, nullis prorsus deficientibus notis, quae illi a Dioscoride tribuuntur. Est profecto planta, praesertim ubi floruerit, visu iucundissima, ita ut maxima cum voluptate ad se videndum viatorum oculos alliciat, argumento quidem quod etiam viribus polleat insignibus. Porro Symphytum alterum, quod secundo loco reddidit Dioscorides, nulli dubium est, quin ea sit herba, quae hodie passim Consolida maior nominatur, quam etiam nonnulli herbariorum Alum falso appellant. Quippe quod eius notae singulae Dioscoridis historiae ad unguem haerere deprehendantur. Haec frequentissima nascitur in pratis, floribus non modo luteis, ut Dioscorides inquit; sed et candidis, et purpureis, eadem sane facie, ac forma. [Quorundam errores.] Caeterum hallucinantur, meo quidem iudicio, qui Symphytum petraeum putant eam esse plantam nullis non cognitam, quam officinae Solidaginem minorem vocant. Siquidem eam nihil prorsus Symphyti petraei notis respondere, omnibus rei herbariae etiam mediocriter gnaris evidentius est, quam ut a me indicari deceat. Neque etiam statuendum censeo idem Symphytum esse eam aliam herbam, cuius folia aversa parte purpurascunt, quae ab herbariis vulgo Consolida media nuncupatur, ab aliquibus vero Laurentina, et a Senensibus Morandola. [Solidaginis minoris, et mediae vires.] Harum modo dictarum stirpium etsi nusquam, quod hactenus invenerim, meminerint Graeci, aut Mauritani; eae tamen mirum in modum prodesse existimantur disruptis, fractisque internis, ex externis corporis partibus. Idcirco utiliter dantur potandae ab alto devolutis, ac etiam iis, qui interna, intestinave vulnera acceperint: nanque illa, sint vel exterius, vel interius illata, mirifice sanant. Tradidere nonnulli, qui rerum experimenta profitentur, Consolidam mediam vocatam potu sanguinis grumos in ventriculo, vel in alia corporis parte concretos disiicere, et dissolvere. Illita vero


	9 - Symphytum