Ulisse Aldrovandi
Ornithologiae tomus alter - 1600
Liber
Decimusquartus
qui
est
de Pulveratricibus Domesticis
Book
14th
concerning
domestic
dust bathing fowls
transcribed by Fernando Civardi - translated by Elio Corti
The navigator's option display -> character -> medium is recommended
[336]
DE GALLINIS GUINEIS. Cap.
XIII. |
CHAPTER
XIII GUINEA
HENS |
Gallinaceo
generi fortassis rectius quam superiores peregrinae alites istae, quas
Guinea regio nobis subministrat, annumerandae sunt, quod in omnibus
ferme exceptis crista, et calcaribus cum illo conveniant. Cum vero
Ornithologus[1]
eas exactissime nobis describat, descriptioni illius lubenter
acquiescemus. Gallus Mauritanus, inquit, pulcherrima avis est,
magnitudine corporis, figura, rostro, et pede Phasiano similis,
vertice corneo in apicem corneum a posteriori parte praecipitem, in
anteriori leniter acclivem elevato, armatus. Eum natura voluisse
videtur inferiori capitis parti tribus veluti laciniis se
promittentibus committere, atque deligare: inter oculum, et aurem
utrinque una, et in fronte media item una omnibus in eiusdem cum
vertice coloris: ita ut insideat capiti eo modo, quo ducalis pileus
illustrissimo Duci Veneto, si quod iam adversum est aversum fieret.
Rugosus is est inferius per circuitum: qua se attollit in directum in
summo collo ad occipitium, nascuntur erecti quidam, atque nigri pili
(non plumae) in contrarium versi. Oculi toti nigri, aeque et in orbem
palpebrae, atque cilia. Si maculam in summa, et posteriori parte
supercilii utriusque demas. Imum caput per longitudinem utrinque caro
quaedam cal<l>osa colore sanguineo occupat, quae ne propendeat
veluti palea, ut replicaretur, natura voluit, et averso ductu in duos
processus acutos a capite liberos finiret. Ex hac carne attollunt se
utrinque carunculae, quibus nares in ambitu vestiuntur, et caput in
anteriori parte a caetero rostro pallido separatur. Harum ad rostrum
margines inferiores, replicantur etiam leviter sub utraque nare. |
Perhaps
these birds, with which Guinea |
Quod
inter verticem, et carnem est a dextra, et sinistra parte, squamosa
incisura duplici notatae: in posteriori nulla, sed laeves, et veluti
punctis quibusdam sui coloris respersae: Color illi sub faucibus
exquisite est purpureus: in collo obscure purpureus: in caetero
corpore per summa contuenti qualis consurgit, si album, et nigrum
pollinem utcunque tenuiter tritum colori fusco rarius aspergas, nec
tamen commisceas. Tali colori maculae albae ovales, aut rotundae per
totum corpus inesse visuntur, per summa minores, per ima maiores
comprehensae intervallis linearum, ut apparet in plumarum compositione
naturali, qua se mutuo intersecant obliquo hinc inde ductu per summa
tantum corporis, non item per ima. Id non ex toto corpore solum
deprehendes, sed ex singulis avulsis pennis. Superiores enim, obliquis
lineis se mutuo intersecantibus, aut si mavis orbiculis quibusdam ex
albo, et nigro ut dixi, polline confectis, et per extremitatem
coniunctis, ut in favis, aut retibus, maculas ovales, aut rotundas in
spatiis fuscis comprehendunt: inferiore<s> non item. Utraeque
tamen simili lege positae sunt. Nam
in aliis plumis, ordine ita iunctae sunt, ut fere triangulos acutos
faciant: in aliis, ut ovalem figuram repraesentent. Huius generis
ordines tres, aut quatuor in singulis plumis sunt, ita ut minores in
maiorum complexu reponantur. In extremis alis, et in cauda rectis
lineis aequidistantibus procedunt per longitudinem maculae. |
As
far as what is present on right and left side between the top of the
head and the fleshy substance is concerned, the caruncles are marked
by a double incisure: behind no one of them is existing, but they are
smooth and as sprinkled by dots of the same color. There under the
mouth the color is exquisitely purple: on the neck it is dark purple:
in the rest of the body, if one looks in a brief way, the color is
like that which grows up if white and black dust is sprinkled even if
thinly minced with a dark color in a rather scant quantity, without
nevertheless to mix them. Inside
this color there are some white oval or round spots to be seen which
are present on the whole body, smaller in the highest part, greater in
the lower part, surrounded by spaces of lines as you can observe in
the natural structure of the feathers where they crisscross with a
mutual slanting direction across only in the upper part of the body,
but not so in the lower. You can notice this not only in the body
taken in its whole, but also from single feathers plucked away. For
the upper feathers, intersecting each other with slant lines, or, if
you prefer, with some little circles made up, as I said, by white and
black powder and joined at their end, as in honeycombs or in nets,
they enclose oval or round spots in dark spaces: the lower feathers
don't appear alike. However both are arranged according to a similar
criterion. For in some feathers they are joined in such a way that
they make like acute triangles: in others so that they recall an oval
shape. In each feather three or four arrangements of this kind are
existing, so that the smaller ones are embraced by the larger ones. At
the end of the wings and on the tail the spots go lengthwise according
to equidistant straight lines. |
Inter
Gallum, et Gallinam vix discernes, tanta, e<s>t similitudo, nisi
quod Gallinae caput totum nigrum est. Vox illi est divisus sibilus,
non sonorior, non maior voce Coturnicis, sed similior voci Perdicis,
nisi quod sublimior ea est, nec ita clara. Haec omnia Caius. |
Barely
you would succeed in making a distinction between rooster and hen, so
great is their resemblance, except that the head of the hen is
entirely black. The voice of the rooster is a split whistle no more
sonorous nor louder than the call of the quail |
Ego
omnino Meleagridem hanc avem, vel Numidicam Gallinam appellarim, de
qua suo loco inter Gallinas scripsimus. Eadem
nimirum fuerit Afra avis in versu Horatiano[2].
Non
Afra avis descendat in ventrem meum etc. Hactenus
Ornithologus. Sed eiusmodi opinionem suo loco satis, superque ni
fallimur, redarguimus. Insuper verum non est Gallinam totum caput
nigrum habere, ut Caius ille scripsit, sed quo ad colorem maris capiti
simillimum: at obtusius multo est tuberculum. |
Undoubtedly
I would have called this bird meleager or Numidian hen |
Describit
easdem Gallinas Bellonius[3]
hunc fere in modum ex Gallico Latinus factus: Quemadmodum multae
merces, quas e Guinea regione ad nos (Gallos) advehunt mercatores
nobis primum erant incognitae, ita pariter hae Gallinae ante horum ad
eam regionem navigationem nemini nostrum erant notae: sed nunc in
aulis magnatum satis obviae, atque vulgares sunt. Aves sunt visu
pulcherrimae pennis infinitis maculis candidis in spatiis nigris
praeditae. Corpulentia vix nostrates Gallinas superant: tibiae tamen
longiores sunt, quare etiam maiores apparent. Ex solo capitis gibbo
quivis eam internoscat, quem supra frontem habet camelopardalis
instar, calli naturam obtinentem, duritie fere cornu. Eiusmodi
Gallinae perquam foecundae sunt, et multiparae. |
Pierre
Belon |
[1]
John Caius - John Kay
- sent a description and figure, with the name Gallus Mauritanus, to
Gessner, who published both in his Paralipomena in 1555
,
and in the same year Belon
also gave a notice and woodcut under the name of Poulle de la Guinee; but
while the former authors properly referred their bird to the ancient
Meleagris, the latter confounded the Meleagris and the turkey. (http://encyclopedia.jrank.org)
[2]
Epodi 2,53.
[3]
Histoire de la nature des oyseaux (1555)
L.5 c.9.